Αναζήτηση - Search

Σάββατο 24 Ιουλίου 2010

Μια άλλη άποψη της Ηθικής


ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ

Για το θέμα της ηθικής και της ηθικής συμπεριφοράς έχουν επιχειρηθεί διάφορες προσεγγίσεις. Αγαπημένο θέμα της φιλοσοφίας και της θρησκείας, η πρώτη επιχειρεί να την ορίσει και η δεύτερη να την επιβάλει. Η σχέση της ηθικής με την επιβίωση είναι μεγάλη, καθώς η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο, όχι μόνο το άτομο, αλλά κι ένα ολόκληρο έθνος ή έναν πλανήτη.

Η ζημιογόνα συμπεριφορά προς τους ανθρώπους, τα ζώα ή και τον ίδιο τον πλανήτη μας δεν μπορεί παρά να έχει αρνητικές συνέπειες για το δράστη. Αρκετοί άνθρωποι, ωστόσο, αδυνατούν να εντοπίσουν την πηγή αυτών των συνεπειών.

Κάποιοι πιστεύουν πως οι άδικες πράξεις τιμωρούνται από το Θεό. Κάποιοι πιστεύουν ότι τιμωρούνται από το σύμπαν. Κάποιοι θεωρούν πως η ζωή τελικά μάς τιμωρεί, καθώς οι συνέπειες των πράξεών μας στρέφονται κάποια στιγμή εναντίον μας. Κάποιοι άλλοι, πάλι, πιστεύουν πως ο μόνος που μπορεί να μας βλάψει είναι ο ίδιος μας ο εαυτός. Κι όταν νιώθουμε πως έχουμε σφάλει, προκαλούμε την τιμωρία μας, ακόμη κι αν έχουμε μια θολή ιδέα σχετικά με την πηγή της τιμωρίας μας.

Όλες οι παραπάνω προσεγγίσεις είναι λογικές. Δεν κάνουμε κακό για να μην πάθουμε κακό. Η αρχή αυτή μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για την ηθική. Εξάλλου, ο καθένας μπορεί να δει πως η ληστεία ή η δολοφονία, για παράδειγμα, εμπεριέχει για το δράστη τον κίνδυνο να περάσει μια ζωή στη φυλακή. Ή στην κόλαση, αν είναι θεοφοβούμενος.

Υπάρχουν βέβαια κι εκείνοι που πιστεύουν πως "θα τη γλιτώσουν". Αυτοί οι άνθρωποι ταυτίζονται συνήθως με το σώμα τους. Πιστεύουν ότι είναι συγκέντρωση μορίων με αναμενόμενο χρόνο ζωής τα 80-90 χρόνια. Ποιος ο λόγος λοιπόν να είναι ηθικοί; Έτσι, προσπαθούν να ζήσουν όσο πιο καλά μπορούν τη "σύντομη" ζωή τους, αντιμετωπίζοντας τον εαυτό τους ως το σημαντικότερο παράγοντα της εξίσωσης. Αυτό είναι το χαμηλότερο επίπεδο επίγνωσης του πολιτισμένου σύγχρονου ανθρώπου. Είναι η προσέγγιση της μονάδας, σε αντίθεση με το κοινωνικό σύνολο. Σ' αυτό το τελευταίο σκαλί συναντάμε και πολλούς επιφανείς συμπολίτες μας. Γιατί δυστυχώς, λόγω της προσκόλλησής τους στα υλικά αποκτήματα, αλλά κυρίως λόγω της ευκολίας με την οποία χειραγωγείται η συνείδησή τους, τέτοιου είδους άνθρωποι καταφέρνουν συχνά να βρεθούν στα ανώτερα πολιτειακά αξιώματα, βλάπτοντας τους άλλους μαζικά.

Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που ποτέ δε θα βλάψουν κανέναν, όχι επειδή φοβούνται ούτε για να επιδείξουν υπακοή σε κάποιο κώδικα ηθικής, αλλά επειδή έτσι αισθάνονται. Αισθάνονται τον πόνο των άλλων, κι έτσι εκ φύσεως προσπαθούν να βοηθήσουν. Είναι οι άνθρωποι που θα αγωνιστούν για την ευημερία του συνόλου, που θα υψώσουν τη φωνή τους απέναντι στην αδικία, ή απλώς θα μιλήσουν ευγενικά στον ενοχλητικό πλασιέ, μόνο και μόνο για να μην τον κάνουν να νιώσει άσχημα. Είναι οι άνθρωποι που θα περιμαζέψουν ένα άρρωστο ζωάκι από το δρόμο και θα του προσφέρουν βοήθεια. Όχι επειδή θέλουν να κάνουν καλή εντύπωση στο Θεό, αλλά επειδή είναι ευαίσθητοι στα αισθήματα των άλλων.

Αυτού του είδους η ηθική δεν είναι επιβεβλημένη. Πηγάζει από το ίδιο το άτομο και από το επίπεδο επίγνωσής του. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι σήμερα συνειδητοποιούν ότι όλοι συνδεόμαστε κατά κάποιον τρόπο, ότι είμαστε μέρος ενός ευρύτερου Όλου. Οτιδήποτε συμβαίνει σε έναν επηρεάζει σε ένα βαθμό και τους άλλους. Τα όντα που συναισθάνονται τη σύνδεσή τους με όλα τα άλλα όντα χαίρονται με την ευτυχία των άλλων και λυπούνται με τη δυστυχία τους.

Θα μπορούσαμε λοιπόν να συμπεράνουμε πως οι ηθικοί κώδικες υπάρχουν επειδή οι άνθρωποι δε συνειδητοποιούν ότι είναι μέρος του όλου. Δε συνειδητοποιούν πως, ζημιώνοντας το διπλανό τους, ζημιώνουν και τον εαυτό τους σε ένα βαθμό. Χρειάζονται λοιπόν τη νουθεσία "Αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν", έως ότου συνειδητοποιήσουν ότι είναι ο πλησίον τους.

A Viewpoint of Ethics




A VIEWPOINT OF ETHICS

There are various approaches on ethics and ethical conduct. It is a favorite subject of philosophy and religion, with the first one trying to define it and the second one trying to enforce it. It relates to survival, as lack of ethics leads to death, eventually, be it the death of an individual or a nation or a whole planet.

Hurting other beings, whether people or animals or the earth itself cannot be without consequences on oneself. But the cause of the consequences can be obscure to some people.

Some people think God punishes the wrongdoer. Some think it is the universe. Some think life punishes the wrongdoer, since the repercussions of his actions are eventually directed against him. Some think that we are the only ones able to hurt ourselves. And when we feel we did wrong, we cause our "punishment", even though we only have a vague idea of where this condemnation comes from.

All the above are reasonable approaches. You don't hurt others so that you don't get hurt yourself. That's a valid foundation for ethics. And it is obvious to everyone that stealing or murdering, for example, entails the danger of going to jail. Or going to hell, if you are religious.

And then we have those who think they will get away with it. Such people normally believe that our life is limited to the life of our body. If you are just a accumulation of molecules, with a lifespan of 80-90 years, what's the point of being ethical? So they try to "make the most" out of their short lives, by treating themselves as the only important part of the equation. This is the lowest level of awareness for the civilized modern man. The "unit" approach. Unfortunately, due to their fixation on material acquisitions but mostly due to the fact that their lack of morality makes them puppets in the hands of those who want to control humanity, such people often manage to climb to the highest positions of society and hurt others on a massive scale.

But there are some people who will never hurt another, not because of fear, not because of abiding to a moral code, but simply because this is how they feel. They feel pain when others are in pain, so they naturally try to help. They will be kind to everyone, they will help the needy, they will take a wounded animal to the vet. Not because they want to make a good impression to God, but because they are sensitive to other beings' feelings.

This type of ethics is not guided or enforced. It is a natural sense of ethics, stemming from higher awareness. More and more people come to realize today that we are all somehow connected, that we are all part of a greater whole. When one gets hurt, the whole gets hurt to some degree. In that sense, there's no such a thing as pure altruism. Making others happy gives happiness to the being who feels connected to all other beings.

It appears, then, that moral codes exist because people do not realize that they are part of the whole. They do not realize that hurting another is like hurting themselves. Therefore, they have to be told "Love thy neighbor as thyself", until they get to the point of realizing that they are their neighbor.

Δημοφιλείς αναρτήσεις