Αιτιότητα ή η τέχνη να επηρεάζεις τη ζωή

ΑΙΤΙΟΤΗΤΑ

ή

Η ΤΕΧΝΗ ΝΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙΣ ΤΗ ΖΩΗ

Κανένα σύστημα, καμιά κυβέρνηση, κανένα μαγικό ραβδί ή φίλτρο δεν μπορεί να μας ελευθερώσει ή να μας προσφέρει αυτά που θέλουμε, αν εμείς δεν ξεκλειδώσουμε μέσα μας τη γνώση που ενεργοποιεί την έμφυτη δύναμή μας. Η μεγαλύτερη πλάνη των ανθρώπων σ' αυτό τον πλανήτη είναι η αντίληψη πως η μοίρα τους ορίζεται από δυνάμεις εξωτερικές από αυτούς.

Μια ανέκφραστη έννοια

Αναζητώ μια λέξη που να προσδιορίζει μια πολύ βασική έννοια. Την ικανότητα των ανθρώπων να είναι αιτία πάνω σε πράγματα και καταστάσεις, πάνω στο σώμα τους και τα συναισθήματά τους, στον παρορμητισμό και τις αδυναμίες τους, στη ζωή και τον κόσμο, στο χώρο και το χρόνο. Υποθέτω πως η πρόταση αυτή από μόνη της ξενίζει. Δε χρησιμοποιούμε σχεδόν ποτέ τη λέξη αιτία με τέτοια συμφραζόμενα.

Στον πολιτισμό μας, η έννοια της αιτίας είναι συνυφασμένη με αρνητικά αποτελέσματα και χρησιμοποιείται συνήθως με αρνητική χροιά: Η αιτία του πολέμου, της δυστυχίας, του κακού. Στη φιλοσοφία χρησιμοποιούμε τη λέξη αίτιο, η οποία δεν έχει μεν αρνητική χροιά, αλλά δε χαρακτηρίζει ανθρώπους. Πώς λοιπόν θα χαρακτηρίζαμε έναν άνθρωπο που επεμβαίνει στις καταστάσεις και τις κατευθύνει; Πώς θα χαρακτηρίζαμε εκείνον που αρνείται να υποταχθεί στη μοίρα του, αλλά επιδιώκει να την επηρεάζει; Υπάρχει λέξη; Διότι η έννοια σίγουρα υπάρχει.

Ψάχνω στο λεξικό. "Αιτιώδης: που χαρακτηρίζεται από αιτιότητα, αιτιακός. Αιτιότητα: η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην αιτία και στο αποτέλεσμά της". Δυστυχώς, η λέξη αυτή δε μας κάνει. Ούτε καταφέρνω να βρω κάποια πιο κατάλληλη. Δεν υπάρχει λέξη με αυτό τον ορισμό: 

"που χαρακτηρίζεται από την πρόθεση και την ικανότητα να λειτουργεί ως αίτιο".

Τι απέγινε η έννοια που εκφράζει την πιο βασική μας ικανότητα; Πώς και δεν εκφράστηκε ποτέ με μια λέξη, μένοντας ξεχασμένη στους αιώνες πέρα από το δημιουργημένο κόσμο, αθέατη πίσω από τους θεούς και τη μοίρα;

Ο άνθρωπος ως αιτία

Όταν ήμασταν παιδιά, η μητέρα μας μάλλον δε μας είπε ποτέ να είμαστε αιτία στο σχολείο ή στις παρέες μας, στο σώμα μας ή στη ζωή μας. Ίσως προσπαθούσε να είναι εκείνη αιτία επάνω μας, ιδιαίτερα στο σώμα μας. Επιμένοντας να τρώμε παρά τη θέλησή μας ή να πηγαίνουμε για ύπνο όταν δε θέλαμε. Πόσοι από εμάς μπορούσαμε να περπατάμε ξυπόλυτοι χωρίς απειλές ότι θα αρρωστήσουμε; Ή να τρώμε παγωτό το χειμώνα; Έτσι διδαχθήκαμε ότι κάποιος άλλος είναι αιτία επάνω μας ή υπεύθυνος για μας.

Και το έργο ήρθε να ολοκληρώσει η σχολική εκπαίδευση και η ζωή, που μας γέμισαν με αβεβαιότητα σχετικά με την ικανότητά μας να δημιουργούμε αυτό που θέλουμε, κάνοντάς μας ευάλωτους απέναντι στο άγνωστο, υποταγμένους σε ανθρώπινους ή φυσικούς νόμους που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. 

Δεν μπορούμε να είμαστε αιτία πάνω σε κάτι για το οποίο δεν αισθανόμαστε υπεύθυνοι σε κάποιο βαθμό. Υπευθυνότητα είναι η αναγνώριση ότι κάτι μας αφορά, ότι είναι δουλειά μας και εξαρτάται από εμάς. Αναγνώριση που μας οδηγεί σε συγκεκριμένες ενέργειες ή τρόπους συμπεριφοράς. Όταν αποποιούμαστε κάθε σχέση με κάτι είναι αδύνατον να το επηρεάσουμε. Όταν απλώς προσπαθούμε να το απωθήσουμε ή να προσποιηθούμε πως δεν υπάρχει, αναπόφευκτα θα γίνουμε το αποτέλεσμά του. Αν κατηγορούμε κάτι, θα γίνουμε το αποτέλεσμά του. Ο λόγος είναι πολύ απλός: Αν κάτι άλλο ευθύνεται για μια κατάσταση, τότε εκείνο είναι αιτία και εμείς, αναγκαστικά, αποτέλεσμα.

Αυτό έχει αρχίσει να γίνεται θολά αντιληπτό από αρκετούς ανθρώπους, σ' αυτή τη νέα εποχή της αφύπνισης, όμως κάνουν το λάθος να πουν "η ευθύνη είναι δική μου". Η απόφαση να γίνουμε αιτία δε συνεπάγεται την αναγνώριση πως όλα τα λάθη είναι δικά μας (που δεν είναι). Αυτό είναι ένα άλλο είδος μοιρολατρίας, αν δεν υπάρχει στον ορίζοντα κάποιος εφικτός τρόπος για την αλλαγή της κατάστασης. 

Στο πολυσυζητημένο φιλμ Kymatica, συναντάμε την άποψη ότι όλα είναι δική μας ευθύνη. Η πείνα, η φτώχεια, οι αρρώστιες, η παγκοσμιοποίηση:

"...όταν σκέφτεσαι ότι πλησιάζει το τέλος, η Αποκάλυψη, ο Αρμαγεδδών, κι όταν νομίζεις πως ως είδος είμαστε καταδικασμένοι....

Δεν είναι ΕΚΕΙΝΟΙ, ΕΣΥ είσαι που το προκάλεσες".

Μέσα σ' όλα τα βαρύγδουπα νοήματά της, μακάρι η ταινία να πρότεινε και κάποιον πρακτικό τρόπο για να αλλάξουν όλα αυτά για τα οποία υποτίθεται πως ο καθένας από εμάς είναι υπεύθυνος. Το θέμα δεν είναι ποιος ευθύνεται, αλλά πώς μπορούμε να γίνουμε αιτία.

Κάπου ανάμεσα στα άκρα υπάρχει η αλήθεια. Πάντα υπάρχει κάτι, μικρό ή μεγάλο, που μπορούμε να επηρεάσουμε. Χωρίς απαραίτητα να "παραδεχτούμε το φταίξιμο".

Επέμβαση στη "φυσιολογική ροή" των πραγμάτων

Κάποιοι θα αντιτάξουν ότι είναι κακό να επηρεάζουμε τις καταστάσεις. Πρέπει να τις δεχόμαστε όπως έρχονται, αφού υπάρχει μια "ανώτερη δύναμη" που τις κατευθύνει. Οι όμορφες στιγμές "τυχαίνουν". Οι αναποδιές "τυχαίνουν". Κι εμείς πρέπει να είμαστε απλώς αποδέκτες, να μάθουμε να ζούμε τη ζωή μας όπως έρχεται. 

Όμως κι αυτοί που το λένε δεν το πιστεύουν. Ακόμη κι αν θεωρούν ότι τίποτε δεν εξαρτάται από τους ίδιους, περιμένουν από μια άλλη δύναμη να φέρει την αλλαγή που θα ήθελαν. Περιμένουν από το Θεό ή από άλλους ανθρώπους να φέρουν το αποτέλεσμα που ζητούν. 

Κανείς δε θέλει να ζει τη ζωή όπως έρχεται. Όλοι θέλουν να επηρεάσουν το περιβάλλον τους, όλοι προσπαθούν να είναι αιτία, τουλάχιστον εκεί όπου έχουν τη δυνατότητα. Αν δεν μπορούν να ελέγξουν το αφεντικό τους, ελέγχουν τη γυναίκα τους ή τα παιδιά τους. Αν δεν μπορούν να ελέγξουν την κυβέρνηση, ελέγχουν τους υπαλλήλους τους. Κάποιοι προσπαθούν να είναι αιτία με τις φωνές ή τη βία. Πολλοί το πετυχαίνουν με την υποκρισία ή την απάτη. Όταν όλα τα άλλα αποτύχουν, κάποιοι θα κάνουν μια ύστατη προσπάθεια να προκαλέσουν ένα αποτέλεσμα βάζοντας τέλος στη ζωή τους. Στα ανώτερα επίπεδα θα συναντήσουμε τους ακτιβιστές και τους ενεργούς πολίτες, που επιδιώκουν να αλλάξουν τον κόσμο με τη δράση. Οι καλλιτέχνες το προσπαθούν με την τέχνη. Οι φιλόσοφοι με τη σκέψη.

Πίστη

Στα χαμηλότερα επίπεδα αιτιότητας, οι άνθρωποι ασχολούνται με πράγματα που "περνούν από το χέρι τους". Είναι τα πράγματα που μπορούν να επηρεάσουν και να ελέγξουν με μικρή ή μεγάλη προσπάθεια, χωρίς όμως να απαιτείται η χρήση ψυχικών δυνάμεων. Σε κάθε επίπεδο, ωστόσο, η επιτυχία μας να επηρεάσουμε ή να επιφέρουμε ένα αποτέλεσμα εξαρτάται από τη δύναμη της πρόθεσής μας. Με τη λέξη πρόθεση εννοώ τη θετική διανοητική στάση με την οποία οραματιζόμαστε αυτό που επιδιώκουμε σαν να έχει ήδη συμβεί. Θα μπορούσαμε επίσης να το ονομάσουμε πίστη.

Όσο λιγότερο περνάει από το χέρι μας αυτό που θέλουμε να πετύχουμε, τόσο περισσότερη πίστη χρειάζεται. Πίστη είναι η βεβαιότητα ότι κάτι θα συμβεί. Αυτό είναι το νόημα του "αιτείτε και δοθήσεται". Η βάση στην οποία στηρίζεται ο νόμος της έλξης. 

Η πίστη έχει δύναμη. Αυτό το γνώριζαν οι ιδρυτές των θρησκειών και το χρησιμοποίησαν. Είπαν: "Αν πιστεύεις στο Θεό, οι προσευχές σου θα εισακουστούν". Και βέβαια αυτός που πραγματικά πιστεύει χωρίς καμιά αμφιβολία ότι ο Θεός θα του δώσει αυτό που ζήτησε θα το λάβει! Όμως δεν ήταν ο Θεός εκείνος που πραγματοποίησε την επιθυμία του. Ήταν η δική του πίστη, η δική του δύναμη, μια δύναμη που ο καθένας μπορεί να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά ανεξάρτητα από το Θεό στον οποίο πιστεύει, αν πιστεύει σε κάποιο Θεό. Γιατί η πίστη είναι απλώς η ικανότητα του ανθρώπου να δημιουργεί τον κόσμο του.

Περιοριστικές σκέψεις και αντιπροθέσεις

Δεν υπάρχει μεγαλύτερο εμπόδιο στην ικανότητά μας να είμαστε αιτία από εμάς τους ίδιους. Η πίστη που ανέφερα παραπάνω, την οποία θα προτιμούσα να ονομάσω τελικά πρόθεση για να αποφευχθούν οι θρησκευτικοί συνειρμοί, δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση. Θέλουμε κάτι να γίνει. Το σκεφτόμαστε θετικά και με πρόθεση, όμως ξαφνικά και χωρίς να το ελέγχουμε κατακλυζόμαστε από αντίθετες σκέψεις και λόγους για τους οποίους αυτό που θέλουμε μπορεί και να μη γίνει. Ίσως να μην είμαστε καν σίγουροι ότι το θέλουμε. Ίσως να αναρωτιόμαστε αν είναι το καλύτερο τελικά. Ίσως φοβόμαστε την ευθύνη. Αντιδραστικά μάς έρχονται στο νου όλες οι περιοριστικές σκέψεις πάνω στις οποίες έχουμε εκπαιδευτεί. Κι έτσι η πρόθεσή μας χάνει τη δύναμή της.

Οι περιοριστικές σκέψεις είναι κοινά αποδεκτές σκέψεις από πολύ μεγάλη μερίδα κόσμου, και από αυτή την ευρεία συμφωνία αντλούν και τη δύναμή τους. Δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν. Σιγά σιγά όμως μπορούμε να αποβάλουμε όλες αυτές τις απόψεις που δεν είναι στ' αλήθεια δικές μας, όλες αυτές τις "αλήθειες" που δεν είναι αλήθειες. Και φθάνοντας πια στον εαυτό μας, αφού έχουμε απομακρύνει όλα τα πρόσθετα, η πρόθεσή μας θα έχει ξαφνικά πολύ μεγάλη δύναμη και αποτελεσματικότητα. Γιατί τίποτε δε θα την εμποδίζει. 

Αν πιστεύεις πως δεν μπορείς να κάνεις τη διαφορά επειδή είσαι ένας μέσα σε δισεκατομμύρια, επειδή είσαι πολύ μικρός μπροστά στην απεραντοσύνη του σύμπαντος, σκέψου αυτό: Τα μεγέθη έχουν νόημα και σημασία μόνο στον υλικό κόσμο. Ευτυχώς, σε πνευματικό επίπεδο δεν παίζουν κανένα ρόλο.

Causation or the Art of Influencing Life

CAUSATION

or

THE ART OF INFLUENCING LIFE

No system, no government, no magic wand or potion will ever set us free or give us what we want, if we do not unlock the knowledge within ourselves that will release our inherent power. The greatest misconception of people on this planet is the idea that their fate is determined by powers acting independently of them.

A concept never expressed

I look for a word that can define a very basic concept. The ability of man to be cause over situations and circumstances, over his body and emotions, his impulses and weaknesses, his life and the world, the space and time. I guess this statement alone strikes as odd. Because we hardly ever use the word cause in such context.

In our civilization, the word cause is mostly associated with negative effects and seems to be used with negative connotation: The cause of war, the cause of suffering, the cause of evil. But how would we call a person that interferes with circumstances and acts as a guiding agent? How would we call a person that refuses to submit to his fate and tries to control it instead? Is there such a word? Because the concept definitely exists.

I search in the dictionary. Causative: effective or operating as a cause or agent. Close, but not quite the word I'm looking for. There's no word with this definition: 

"marked by the intention and ability to act as a cause".

What happened to the concept that describes our most fundamental ability? How come it has never been expressed by a single word, thus lying forgotten through the ages beyond the created world, hidden behind gods and fate?

Man as a cause

When we were young, our mother probably never told us to be cause over school or relationships, over our body or life. Maybe she was even trying to be cause over us herself, especially in regards to our body - insisting that we should eat against our will or go to bed when we didn't feel like it. How many of us could walk barefoot without threats of catching a cold? Or eat ice cream in the winter? We were thus taught that someone else was cause over us or responsible for us.

Our schooling and life in general added to this frame of mind, leaving us full of uncertainty about our ability to create what we want, vulnerable to the unknown, subject to human or natural laws we cannot control.

We cannot be cause over something if we don't feel responsible about it to some degree. Responsibility is the recognition that something is our duty or depends on us. And this recognition leads to specific actions or behavior. When we disclaim any connectedness with something, it becomes impossible to exert any influence on it. When we just try to repel it or pretend it doesn't exist, we automatically become the effect of it. If we blame something, we will become the effect of it for a very simple reason: If something else is responsible for a situation, then that is the cause, and we, inevitably, the effect.

This has started to become vaguely perceived by a number of people in this new era of spiritual awakening, but they err in saying "the responsibility is all mine." Our decision to become cause does not require to falsely assume responsibility for all the errors ever made. Lacking any practical way to change conditions, this is just another kind of fatalism.

The film Kymatica promotes the idea that each one of us is responsible for all the plagues of our planet: famine, poverty, illness, globalization:

"...when you think the end is near, the Apocalypse, Armageddon,

and when you think we as a species are doomed...

It is not THEY, it is YOU that brought this about."

Full of high-sounding statements, I only wish that the film suggested a practical way to change all that for which each one of us is supposed to be personally responsible. It is not a matter of finding fault but rather finding a way to become cause.

The truth is somewhere in between. There's always something, small or big, we can have an effect on. Without necessarily "taking the blame".

Interfering with the "normal course" of events

Some will argue that it is not right to influence situations - we should just accept things the way they are, as they are guided by a "higher power". The beautiful moments "just happen". The setbacks "happen". And all we need to do is to simply learn to live our life as it comes.

But even those who say so do not really believe it. Even if they think that nothing depends on them, waiting for another power to bring about the change they want. They expect God or other people to produce the effect they seek.

Nobody wants to live life the way it is. Every person seeks to influence his or her environment and strives to be cause, at least to some extent. If people cannot control their boss, they control their spouse or their children. If they cannot control the government, they control their employees. Some try to be cause through shouting or the use of violence. Many accomplish it through lies or fraud. When all else fails, some will make an ultimate attempt to cause an effect by ending their lives. In the upper levels we will find the activists and active citizens, who seek to change the world through action. Artists try to accomplish it through their art. Philosophers through thinking.

Faith

At lower levels of causation, people deal with things within their reach. With those things they can influence and control with little or great effort, without having to use mind power. At any level, however, our success to influence or bring about an effect depends on the amount of our intention. By intention I mean the positive mental attitude of visualizing what we want and believing without any reservation that is will happen. We could also call it faith.

The less controllable is the effect we want to accomplish, the more faith we need. Faith means certainty that something will take place. That is the meaning of "Ask and you shall receive". The basis of the law of attraction.

Belief is power. This was known and used by the various religious leaders. They said: "If you believe in God, your prayers shall be answered". And he who truly believes without a shade of doubt that God will give him what he want will receive it! But it was not God who made the wish come true. It was his own power, a power that anyone can use effectively regardless of what ggd he believes in, if he believes in any god at all. Because faith is simply the ability of a being to create the world.

Limiting beliefs and counter intentions

There is no greater obstacle to our ability to cause things than ourselves. The faith factor, which I would rather call intention to avoid religious connotations, is not a simple matter. We want something to happen. We think about it positively and with intention, but all of a sudden we find ourselves overwhelmed by counter thoughts and reasons why it might not happen. Perhaps we are not even certain if we want it or not. Maybe we wonder if it is the best, after all. Perhaps we fear the responsibility attached to our desired goal. Our mind is reactively flooded with all the restrictive ideas we have been "educated" on. And so our intention is losing its power.

Limiting thoughts are commonly accepted beliefs by a very large number of people, and they derive great power from this broad agreement. They are not easy to overcome. Gradually, however, we could eliminate all these ideas that are not really ours, all these "truths" that are not true. And reaching our true self, having removed all the add-ons, our intention will suddenly gain great power and effectiveness. Because there will be nothing there to hold it back. 

If you think you cannot make a difference because you're one in a billion, because you're too small against the vastness of the universe, consider this: Figures have meaning and significance only in the material world. Fortunately, they mean nothing on a spiritual level.

Μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον;

ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΠΡΟΒΛΕΨΟΥΜΕ 

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ;

Βαδίζουμε άραγε σε ένα δρόμο εξελίξεων που πάντα ήταν εκεί περιμένοντάς μας; Μήπως όλη η ιστορία του κόσμου έχει ήδη γραφτεί από ένα υπέρτατο ον που τώρα την παρακολουθεί σε μια τεράστια κοσμική οθόνη; 

Η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι μάλλον όχι... Γιατί η ζωή θα ήταν ανούσια. Γιατί ένα υπέρτατο ον δε θα δημιουργούσε ένα έργο με γνωστό τέλος. Σε κανέναν δεν αρέσει να γνωρίζει από πριν το τέλος σε ένα έργο ή το νικητή σ' ένα παιχνίδι.

Αυτό το σκεπτικό, βέβαια, δεν αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει προδιαγεγραμμένη μοίρα. Αποδεικνύει όμως κάτι: Ακόμα κι αν υπάρχει, δεν τη δημιούργησε κάποιος άλλος για μας.

Τότε ποιος δημιουργεί το μέλλον;

Σ' αυτό τον πλανήτη την παρούσα στιγμή φαίνεται να το δημιουργούν τα μεγάλα συμφέροντα. Αυτή όμως είναι και πάλι μια μοιρολατρική σκέψη. Όλοι έχουμε συμμετοχή στη δημιουργία του μέλλοντος. Αλλά έχουμε επίσης συμφέρον να μη γνωρίζουμε αυτό που δημιουργούμε, για να υπάρχει μυστήριο και ενδιαφέρον.

Ο άνθρωπος έχει δύο επιλογές στο παιχνίδι της ζωής: Να είναι παίκτης ή πιόνι. Αν θέλουμε να προβλέψουμε το μέλλον, το καλύτερο είναι να το δημιουργήσουμε. Όταν συμβουλευόμαστε τη χαρτορίχτρα για να μάθουμε το μέλλον μας, είμαστε σε λάθος μονοπάτι. Θεωρούμε ότι το μέλλον μας εξαρτάται από κάποιον άλλο και γινόμαστε πιόνια.

Ένας σοφός είπε κάποτε: «Κανένα έδαφος δεν είναι τόσο παρθένο όσο το μέλλον. Μπορείς να το διαμορφώσεις όπως θέλεις». Και αυτή πρέπει να είναι η αλήθεια. Διότι η αλήθεια δεν μπορεί να είναι ανούσια ή βαρετή. Δεν μπορεί να είναι μάταιη ή πικρή. 

Πολλοί προσπαθούν να μας πείσουν ότι είμαστε έρμαια της οικονομικής κρίσης, της υπερθέρμανσης του πλανήτη ή των πάσης φύσεως ιών της γρίπης, όμως το μέλλον είναι στα χέρια μας. Αρκεί να το συνειδητοποιήσουμε, για να το ζωγραφίσουμε με λιγότερο μελανά χρώματα και -γιατί όχι;- ν' αφήσουμε τη φαντασία μας να καλπάσει καθώς το δημιουργούμε.

Are we Created or are we Real?

ARE WE CREATED OR ARE WE REAL?

Commonly held beliefs are the greatest obstacle to knowing. One of them is that we come to a created world. Religions say we are ourselves creations. Animated beings designed by the Great Animator. And our lives go by as planned, the scenes succeeding one another according to the play.

But if we were cartoon characters, how could we have any self-expression? How could we have our own thoughts, how could we make decisions?

How could we create?

Only the Animator could do this. The animations do not have self-existence. But we do.

And if we have a nature, which I doubt, if we have a "special role", which I doubt, that would be best expressed by our willingness, desire and decision to create effects. Exactly like the Great Animator.