ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΜΕ;
(μια προσωπική ιστορία)
Την αλήθεια δεν αρκεί να σου τη δείξει κάποιος άλλος για να τη δεις. Αυτό μάλλον όλοι μας, λίγο πολύ, το έχουμε διαπιστώσει. Καταντάει τετριμμένο. Προσωπικά, είχα την ατυχία ή την τύχη να το διαπιστώσω από πρώτο χέρι, να ζήσω με ανθρώπους που δεν έβλεπαν αυτό που έβλεπαν, με αποτέλεσμα να έχουν συμμαχήσει (εν αγνοία τους;) με τον εχθρό. Την ιστορία που ακολουθεί την κράτησα πολύ καιρό για τον εαυτό μου... είναι η ιστορία μου σε μια από τις ανώτερες οργανώσεις της Σαηεντολογίας.
Η οργάνωση ήταν μια αρκετά κλειστή ομάδα, χωρίς ιδιαίτερη επαφή με τον έξω κόσμο. Ο ιδρυτής της, που είχε πεθάνει περίπου 15 χρόνια πιο πριν, είχε τοποθετήσει πολλές ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να μην εκτραπεί η οργάνωση από τους αρχικούς σκοπούς της. Αν κάτι ήταν αδιαπραγμάτευτο και αυτονόητο, ήταν ότι εφαρμόζουμε αυτά που έχει πει και γράψει ο ιδρυτής. Εξάλλου, γι' αυτό βρισκόμασταν εκεί. Αυτά γνωρίζαμε και αυτά συμφωνήσαμε να κάνουμε όταν υπογράψαμε το συμβόλαιό μας. Και το κυριότερο, ήταν γνώση που είχε φέρει αποτελέσματα στη ζωή μας, γι' αυτό και πήραμε κάποια στιγμή την απόφαση να αφιερωθούμε στο σκοπό να βοηθήσουμε και άλλους να έχουν τα ίδια οφέλη. Πολύ σύντομα, όμως, διαπίστωσα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Άλλα έπρεπε να κάνουμε, και άλλα κάναμε. Αυτό ήταν εύκολο να το δω, αφενός γιατί ήμουν αρκετά ψηλά στην ιεραρχία και αφετέρου όλα όσα έπρεπε να κάνουμε ήταν καταγεγραμμένα με λεπτομέρεια σε πολλά βιβλία και έγγραφα.
Σε σχέση με τις αρμοδιότητές μου, συγκεκριμένα, μου ζητήθηκε να κάνω εντελώς διαφορετικά πράγματα από τα προβλεπόμενα. Αν επρόκειτο για βελτίωση του τρόπου λειτουργίας, θα ήταν απόλυτα θεμιτό. Αντιθέτως, όμως, είχαν προστεθεί τόσα περιττά βήματα στη δουλειά μου, που ήταν αδύνατον να ολοκληρωθεί. Η μόνη εξήγηση που μπορούσα να δώσω ήταν ότι προστέθηκαν εκ του πονηρού, γιατί δεν είχαν κανένα άλλο νόημα. Στέλνοντας μηνύματα και αναφορές στους ανωτέρους μου, δεν άργησα να καταλάβω ότι το πρόβλημα προερχόταν από την κορυφή.
Όταν έγραψα στο ανώτατο κλιμάκιο, η απάντηση που έλαβα δε μου άφησε καμία αμφιβολία πως η οργάνωση είχε διαβρωθεί από άτομα που είχαν καταφέρει να διεισδύσουν στα ανώτατα αξιώματα. Υπήρχε όμως και ένα άλλο πρόβλημα, ακόμη σοβαρότερο. Κανένας άλλος δεν έβλεπε τι συνέβαινε. Οι μόνοι άνθρωποι με τους οποίους μπορούσα να μιλήσω ανοιχτά και να με καταλάβουν ήταν δύο άλλοι Έλληνες (επρόκειτο για διεθνή οργάνωση με μέλη διαφόρων εθνικοτήτων). Οι τρεις μας, λοιπόν, με όλη την απαραίτητη μυστικότητα, αρχίσαμε να συλλέγουμε περισσότερα στοιχεία και να ερευνούμε τις πιθανότητες να αλλάξουμε την κατάσταση από μέσα. Αυτό όμως ήταν αδύνατον. Οι εντολές ξεκινούσαν από την κορυφή και κανείς από τους κατώτερους δεν είχε το θάρρος έστω να τις αμφισβητήσει, με βάση την καθιερωμένη διαδικασία. Έβλεπα με απορία όλα αυτά τα άτομα να πιστεύουν ότι έκαναν το σωστό επειδή ακολουθούσαν τις εντολές που τους έδωσαν, ενώ στην πραγματικότητα διέπρατταν μια συνεχιζόμενη προδοσία. Κανείς τους δεν είχε υπογράψει να είναι υπάκουος, δεν ήταν αυτό το νόημα. Ποιος ξέρει, ίσως έβλεπαν κάτι λάθος, όμως νόμιζαν πως αν τους έδιωχναν από εκεί θα έχαναν το εισιτήριο για τον παράδεισο.
Το διάστημα 1998-2000 η κατάσταση επιδεινώθηκε ραγδαία. Νέα προγράμματα άρχισαν να εκδίδονται, που παραβίαζαν ακόμη περισσότερο τη φιλοσοφία και το πνεύμα της οργάνωσης. Οι συνθήκες διαβίωσης έγιναν πολύ δύσκολες, ίσως για να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι οι απαιτήσεις για πειθαρχία και συμμόρφωση ολοένα μεγάλωναν. Βλέποντας ότι οι προσπάθειές μας δεν οδηγούσαν πουθενά, οι δυο άλλοι Έλληνες κι εγώ αποφασίσαμε να φύγουμε. Ένα βράδυ, μετά τη δουλειά στην οργάνωση, απομακρυνθήκαμε διακριτικά, για να μη δώσουμε στόχο στο φρουρό του κτιρίου, και περάσαμε από τη Δανία, όπου βρισκόμασταν, στη γειτονική Σουηδία.
Τότε νόμιζα πως είχα "αποδράσει", σύντομα όμως άρχισα να διαπιστώνω ότι αυτά που είχα ζήσει εκεί ήταν μια μικρογραφία των τεκταινόμενων στον πλανήτη. Όμως, στο μικρόκοσμο της οργάνωσης ήταν πιο εύκολο να διακρίνω τα σημάδια, και μάλιστα από πρώτο χέρι.
Γιατί οι υπόλοιποι δεν το έβλεπαν;
Αυτό ήταν για μένα ένα μεγάλο και ενοχλητικό μυστήριο. Τόσο ενοχλητικό, που το είχα βγάλει από το νου μου για πολλά χρόνια. Μα διαπίστωσα εν καιρώ πως το πρόβλημα δεν το είχαν μόνο εκείνα τα άτομα. Πόσοι άνθρωποι γύρω μας δεν υπηρετούν τον εχθρό τους; Πόσοι δεν προσκυνούν τους επίδοξους υποδουλωτές τους; Δεν μπορείς να κάνεις μεγαλύτερο κακό σ' έναν άνθρωπο από το να εξαλείψεις την ικανότητά του να αμφισβητεί και να αμφιβάλλει. Αυτό που πέτυχαν οι θρησκείες, στο βαθμό που το πέτυχαν. Αυτό που προσπαθεί να πετύχει κάθε επίδοξος υποδουλωτής, μέσα από τη διαμόρφωση μιας ψευδούς "κοινής γνώμης".
Όταν χαθεί η κριτική ικανότητα, χάνεται μαζί της η ικανότητα για σκέψη και παρατήρηση. Και αυτό που βλέπεις δεν είναι πια αυτό που βλέπεις. Ειδικά όταν υπάρχει και ο παράγοντας του προσωπικού συμφέροντος ή ο παράγοντας του φόβου, που επίσης θολώνουν την ορθή κρίση και χρησιμοποιούνται για την κατεύθυνση της σκέψης (π.χ. "σωτηρία" στην περίπτωση των θρησκειών, και πάλι "σωτηρία" στην περίπτωση του σύγχρονου ελληνικού πολιτικού σκηνικού).
Σήμερα, πιο νηφάλια και λιγότερο ενοχλημένη, μπορώ να καταλάβω σ' ένα βαθμό γιατί δεν το έβλεπαν.
1. Η αλλοίωση συνέβαινε αργά, έτσι ώστε τα άτομα να τη συνηθίζουν. Δε συνέβη από τη μια μέρα στην άλλη. Κατά κάποιον τρόπο, η ιδέα της απόκλισης από τον αρχικά συμφωνημένο τρόπο δράσης είχε περάσει στη συνείδησή τους, σε σημείο που να μην τους ξενίζει πια, ακόμη και όταν έγινε κατάφωρη.
2. Έπειτα, το κακό χρειάζεται δύναμη για να το αντικρίσεις. Είναι πολύ πιο εύκολο να δεχτείς τα προσωπεία του για αληθινά. Ο λύκος που μεταμφιέστηκε σε πρόβατο φέρει ακόμη ενδείξεις ότι είναι λύκος. Τα πρόβατα τις βλέπουν, όμως τις αγνοούν ή επινοούν εξηγήσεις για να δικαιολογήσουν τα κοφτερά δόντια ή τα γαμψά νύχια του. Τους συμφέρει να είναι πρόβατο, είναι πολύ πιο βολικό, πιο αντιμετωπίσιμο...
3. Τέλος, δεν μπορείς να γράψεις πάνω σε κάτι ήδη γραμμένο. Για να αλλάξεις δεδομένα, θα πρέπει να σβήσεις τα προηγούμενα, και αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο. Οι άνθρωποι ταυτίζονται με τα δεδομένα τους, ταυτίζονται με τις απόψεις τους, φοβούνται πως αν αποδειχτεί πως είχαν άδικο θα χάσουν τον ίδιο τους τον εαυτό, κι έτσι εμμένουν παράλογα στις απόψεις τους, επιμένουν, εντελώς παράλογα, ότι αυτό που βλέπουν δεν είναι αυτό που βλέπουν.
Φυσικά, δεν ήμουν ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία που κατάλαβε τι συνέβαινε. Πολλοί πριν από μένα και πολλοί ακόμη στα χρόνια που ακολούθησαν είδαν αυτό που έβλεπα κι εγώ. Εκατοντάδες άτομα αποστασιοποιήθηκαν και αποχώρησαν, και αρκετά απ' αυτά έχουν επιδοθεί σ' έναν αγώνα να δείξουν την αλήθεια στους υπόλοιπους. Οι μαρτυρίες και οι αποδείξεις εκ στόματος ανώτατων στελεχών που κάποτε υπηρετούσαν αυτή τη διαβρωμένη ηγεσία, ωστόσο, δε φαίνεται και πάλι να επαρκούν για να ανοίξουν τα μάτια εκείνων που εθελοτυφλούν. Γιατί, τελικά, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση να βλέπεις αυτό που βλέπεις.
Μπορεί κάποιος να ξεκλειδώσει το κελί μιας φυλακής και να ελευθερώσει το σώμα ενός φυλακισμένου, όμως το ελεύθερο πνεύμα δε χαρίζεται. Κανείς δεν κρατάει το κλειδί που ξεκλειδώνει το κλουβί της ψυχής, αφού κανείς δεν μπορεί να χαρίσει υπευθυνότητα, ηθική, επίγνωση. Βέβαια, αν τα μάτια κάποιων είναι κλειστά, ποτέ δεν τους τα έχει κλείσει κάποιος άλλος. Ίσως τους έπεισε αριστοτεχνικά να το κάνουν, μόνοι τους όμως πήραν την απόφαση να τα κλείσουν. Και μόνο οι ίδιοι, με τη δική τους βούληση, θα μπορούσαν να τα ανοίξουν και πάλι.
